Η πλοήγηση με χρήση χάρτη και συμβατικών εργαλείων αποτελεί μία από τις βασικές δεξιότητες κάθε ναυτικού. Παρά την πρόοδο των ηλεκτρονικών συστημάτων πλοήγησης, η γνώση της χειροκίνητης σχεδίασης διαδρομής εξασφαλίζει πιο ασφαλή και αξιόπιστη θαλάσσια μετακίνηση, ακόμη και σε περιπτώσεις τεχνικών δυσλειτουργιών.
Το πρώτο βήμα είναι να εντοπίσετε στον ναυτικό χάρτη το σημείο εκκίνησης της πορείας και τον προορισμό. Σημειώστε τα σημεία αυτά με ένα μικρό σταυρό ή κύκλο.
Το μοιρογνωμόνιο τοποθετείται πάνω στην ευθεία που συνδέει το σημείο εκκίνησης με τον προορισμό. Στρέψτε το μοιρογνωμόνιο ώστε η βελόνα του 0° ή 360° να βρίσκεται στην κατεύθυνση του βορρά στον χάρτη (πάντοτε βόρειος προσανατολισμός). Η ένδειξη στο μοιρογνωμόνιο πάνω στην ευθεία δείχνει τη ζητούμενη πορεία σε μοίρες.
Το ένα άκρο των παράλληλων γραμμών τοποθετείται στο σημείο εκκίνησης, ενώ το άλλο σύρεται ώστε να περάσει πάνω στην πορεία προς τον προορισμό. Επειδή στην άκρη των γραμμών υπάρχει κλίμακα, μπορείτε να μεταφέρετε αυτή την απόσταση σε κλίμακα μιλίων ή ναυτικών μιλίων στον χάρτη και να υπολογίσετε την απόσταση της διαδρομής.
Συχνά η απευθείας γραμμή απόπλου-προορισμού δεν είναι η βέλτιστη λόγω ρευμάτων και ανέμων. Σε αυτή την περίπτωση, τροποποιείτε την πορεία προσθέτοντας την επίπτωση των δυνάμεων αυτών με βάση πληροφορίες και προβλέψεις. Οι παράλληλες γραμμές βοηθούν να σχεδιάσετε τη νέα τροχιά και να υπολογίσετε τις αναγκαίες διορθώσεις.
Σε μεγάλες αποστάσεις, για ευκολότερο χειρισμό, η πορεία χωρίζεται σε τμήματα. Σημειώνετε σταθμούς (waypoints) στη διαδρομή και επαναλαμβάνετε τη διαδικασία μέτρησης πορείας και απόστασης για κάθε τμήμα ξεχωριστά.
Η χρήση παράλληλων γραμμών και ναυτικού μοιρογνωμονίου συνιστούν τις πιο αξιόπιστες και διαδεδομένες μεθόδους στην παραδοσιακή ναυτιλία. Μαθαίνοντας να χειρίζεστε αυτά τα εργαλεία, ο ναυτικός αποκτά αυτοπεποίθηση, ασφάλεια και ανεξαρτησία στην πλοήγησή του.